Vi rút Dịch tả lợn Châu Phi lây nhiễm qua đường hô hấp và tiêu hóa, thông qua sự tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với các vật thể nhiễm vi rút như: Chuồng trại, phương tiện vận chuyển, dụng cụ, đồ dùng, quần áo nhiễm vi rút và ăn thức ăn thừa chứa thịt lợn nhiễm bệnh hoặc bị ve mềm cắn.
Bệnh dịch tả lợn Châu phi không lây nhiễm sang người. Cho đến nay chưa phát hiện thấy trường hợp nào các động vật khác bị nhiễm bệnh dịch tả lợn Châu phi.
Nguyên nhân gây bệnh dịch tả lợn Châu phi đây là bệnh dịch nguy hiểm do vi rút gây ra. Bệnh lây lan nhanh và xảy ra ở mọi loại lợn, mọi lứa tuổi của lợn. Bệnh gây thiệt hại nghiêm trọng với tỷ lệ chết lên đến toàn đàn. Vi rút gây bệnh dịch tả lợn Châu Phi có sức đề kháng cao trong môi trường. Lợn khỏi bệnh có thể mang vi rút trong thời gian dài. Có thể là vật chủ mang trùng suốt đời. Do vậy, khó có thể loại trừ được bệnh dịch này trong môi trường.

Triệu chứng lâm sàng của bệnh Dịch tả lợn Châu phi có tại Việt Nam hiện nay thường có một số biểu hiện sau: 
- Thể quá cấp tính là do vi rút có độc lực cao, lợn sẽ chết nhanh, không biểu hiện triệu chứng hoặc lợn sẽ nằm và sốt cao trước khi chết. 
- Ở thể cấp tính, lợn sốt cao từ 40 đến 42 độ C trong 2 đến 3 ngày đầu tiên. Lợn không ăn, lười vận động, ủ rũ, nằm chồng đống lên nhau. Lợn thích nằm chỗ có bóng dâm hoặc gần nước. Lợn có biểu hiện đau vùng bụng như lưng cong, di chuyển bất thường. Một số vùng da trắng chuyển sang màu đỏ, đặc biệt là ở vành tai, đuôi, cẳng chân, da phần dưới vùng ngực và bụng. Có thể có màu sẫm xanh tím. Trong 1 đến 2 ngày trước khi con vật chết, có biểu hiện triệu chứng thần kinh, di chuyển không vững, nhịp tim nhanh, thở gấp, khó thở hoặc có bọt lẫn máu ở mũi. Viêm mắt, nôm mửa, tiêu chảy đôi khi lẫn máu hoặc có thể táo bón. Phân cứng đóng viên có chất nhầy và máu bao quanh. Lợn sẽ chết trong vòng từ 6 đến 20 ngày. Lợn nái mang thai có thể xảy thai ở mọi giai đoạn. 
Chẩn đoán phân biệt: Dịch tả lợn Châu Phi và Dịch tả lợn cổ điển khó có thể chẩn đoán phân biệt nếu dựa vào các triệu chứng lâm sàng và bệnh tích. Vì vậy, trong mọi trường hợp, phải lấy mẫu xét nghiệm tại phòng thí nghiệm để xét nghiệm phát hiện mầm bệnh.
- Các bệnh khác cần được chẩn đoán phân biệt với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi bao gồm các bệnh: Bệnh tai xanh (PRRS), đặc biệt là thể cấp tính, bệnh Đóng dấu lợn, bệnh Phó thương hàn, bệnh Tụ huyết trùng, bệnh liên cầu khuẩn...

Như tôi đã trình bày ở trước tình hình chăn nuôi của tỉnh ta còn nhỏ lẻ, phân tán vì vậy nguy cơ lây nhiễm vào địa bàn tỉnh là rất cao công tác phòng ngừa dịch bệnh càng khó khăn vì vậy chúng ta phải tập chung vào một số việc cụ thể như sau:
- Theo dõi diễn biến tình hình dịch bệnh trong và ngoài nước, nhất là tại các tỉnh miền bắc và Trung Quốc để để tuyên truyền, cảnh báo và hướng dẫn các biện pháp phòng, chống bệnh Dịch tả lợn Châu Phi; nhưng tránh hiểu lầm và gây hoang mang trong xã hội;  
- Thống kê, nắm bắt thực tế tổng đàn lợn; tạm dừng việc mua con giống từ các địa phương khác về nuôi, nhằm giảm số lượng đàn lợn trong tình hình bệnh Dịch tả lợn Châu Phi hiện nay;
- Hướng dẫn chăn nuôi an toàn sinh học;
- Phát động đợt cao điểm vệ sinh khử trùng tiêu độc từ 10/3/2019; 
- Hướng dẫn người chăn nuôi, thú y cơ sở tiếp tục tăng cường theo dõi, giám sát đàn lợn; nếu phát hiện lợn ốm, chết, nghi mắc bệnh Dịch tả lợn Châu Phi hoặc lợn chết không rõ nguyên nhân hoặc lợn, sản phẩm của lợn nhập lậu, nghi nhập lậu, không rõ nguồn gốc thì cần lấy mẫu gửi chẩn đoán, xét nghiệm bệnh Dịch tả lợn Châu Phi;

Trước mắt chúng ta phải chủ động, tổ chức kiểm soát, ngăn chặn phương tiện vận chuyển lợn và sản phẩm của lợn ra, vào hoặc đi qua địa bàn; xử lý vi phạm, tiêu hủy động vật, sản phẩm động vật vận chuyển trái phép, phun thuốc sát trùng các phương tiện vận chuyển động vật, sản phẩm động vật; thành lập Chốt kiểm dịch, Tổ kiểm soát dịch bệnh, như:
+ Huyện Bảo Yên: Thành lập Chốt tại Km 78- Quốc lộ 70;
+ Thành phố Lào Cai: Thành lập Tổ kiểm soát tại Ga Lào Cai; 
+ Huyện Bảo Thắng: Thành lập Tổ kiểm soát tại Trạm thu phí đường cao tốc xã Gia Phú và nút giao xã Xuân Giao;
+ Huyện Văn Bàn: Thành lập Tổ kiểm soát tại Trạm thu phí đường cao tốc nút giao xã Tân An.
+ Căn cứ tình hình dịch bệnh và thực tế địa phương, UBND các huyện thành phố chủ động đề xuất thành lập các Chốt kiểm dịch động vật, Tổ kiểm soát dịch bệnh, ngăn chặn, ứng phố hiệu quả bệnh Dịch tả lợn Châu Phi trên địa bàn.
- Thứ 2 thống kê, nắm bắt thực tế tổng đàn lợn; tạm dừng việc mua con giống từ các địa phương khác về nuôi, nhằm giảm số lượng đàn lợn trong tình hình bệnh Dịch tả lợn Châu Phi hiện nay;
- Thứ 3 tăng cường hướng dẫn, tuyên truyền về bệnh Dịch tả lợn Châu Phi, đồng thời hướng dẫn người chăn nuôi lợn chủ động áp dụng các biện pháp sinh học như rắc vôi bột xung quanh chuồng trại, phun thuốc tiêu độc khử trùng; không tham gia mua bán, vận chuyển, tiêu thụ lợn bệnh, lợn nghi bị bệnh, các sản phẩm thịt lợn bệnh; mua con giống rõ nguồn gốc, không sử dụng thức ăn thừa; thức ăn tận dụng chưa qua xử lý nhiệt chín. 
- Đối với các trang trại, hộ chăn nuôi lớn, yêu cầu tất cả các cán bộ, công nhân kỹ thuật phải thực hiện nghiêm; hạn chế người ra, vào trang trại, xử lý, sát trùng mọi phương tiện, dụng cụ ra, vào trang trại; có biện pháp ngăn chặn, diệt côn trùng gây hại; thường xuyên tổng vệ sinh, phun thuốc sát trùng khu vực nuôi, khu vực xung quanh. 
Khi có lợn bệnh, nghi bị bệnh phải báo chính quyền và cơ quan chuyên môn để lấy mẫu xác định nguyên nhân; không được bán chạy, giết mổ, vận chuyển đi nơi khác.

Hiện nay chưa có vắc xin và thuốc điều trị được bệnh Dịch tả lợn Châu Phi, vì vậy giải pháp phòng bệnh là chính, đối với người chăn nuôi chủ động áp dụng các biện pháp sinh học như rắc vôi bột xung quanh chuồng trại, phun thuốc tiêu độc khử trùng; không tham gia mua bán, vận chuyển, tiêu thụ lợn bệnh, lợn nghi bị bệnh, các sản phẩm thịt lợn bệnh; mua con giống rõ nguồn gốc, nuôi cách ly theo dõi ít nhất 7 ngày; không sử dụng thức ăn thừa; thức ăn tận dụng chưa qua xử lý nhiệt chín. Thức ăn: phải đảm bảo đủ nhu cầu dinh dưỡng. Hàng ngày phải vệ sinh máng ăn, máng uống sạch sẽ. Các dụng cụ chứa dựng, chuyên chở phải thường xuyên vệ sinh sạch sẽ, để ngoài khu vực chứa thức ăn cho lợn. Nước uống: Luôn cung cấp đủ lượng nước sạch cho vật nuôi uống, không để đọng nước trong khu chăn nuôi làm mất vệ sinh.
Đối với các trang trại, hộ chăn nuôi lớn yêu cầu tất cả các cán bộ, công nhân kỹ thuật phải thực hiện nghiêm; hạn chế người ra, vào trang trại, xử lý, sát trùng mọi phương tiện, dụng cụ ra, vào trang trại; có biện pháp ngăn chặn, diệt côn trùng gây hại; thường xuyên tổng vệ sinh, phun thuốc sát trùng khu vực nuôi, khu vực xung quanh.

Hiện nay, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch số 101/KH-UBND ngày 07/3/2019 hành đọng ứng phó khẩn cấp đối với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi trên địa bàn tỉnh Lào Cai trong đó khi có dịch xảy ra sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp sau:
1. Tiêu hủy lợn, sản phẩm lợn bị bệnh, nghi bị bệnh Dịch tả lợn Châu Phi
- Không điều trị lợn bệnh, lợn nghi mắc bệnh Dịch tả lợn Châu Phi.
- Trường hợp 01 ổ dịch là hộ, cơ sở chăn nuôi nhỏ lẻ, gia trại không có dãy chuồng riêng biệt: buộc phải tiêu hủy toàn đàn trong vòng 24 giờ kể từ khi có kết quả xét nghiệm dương tính với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi. Việc tiêu hủy cũng được áp dụng đối với các đàn lợn xung quanh, liền kề với đàn lợn dương tính nhưng chưa được lấy mẫu xét nghiệm.
- Đối với chăn nuôi trang trại số lượng lớn có nhiều dãy chuồng riêng biệt thì tiêu hủy toàn bộ lợn trong dãy chuồng có lợn mắc bệnh; các dãy chuồng còn lại áp dụng các biện pháp an toàn sinh học và lấy mẫu giám sát định kỳ. Nếu có nguy cơ lây nhiễm cao thì tiêu hủy toàn trang trại.
- Khi tiêu hủy lợn bệnh, nghi mắc bệnh Dịch tả lợn Châu Phi sẽ tiêu hủy toàn bộ thức ăn thừa của lợn, chất thải, chất độn chuồng của lợn và thực hiện khử trùng tiêu độc, tiêu diệt triệt để mầm bệnh.
- Hỗ trợ tài chính cho người chăn nuôi có lợn buộc phải tiêu hủy theo quy định tại Nghị định 02/2017/NĐ-CP ngày 09/01/2017 của Chính phủ về cơ chế, chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh: Định mức là 38.000 đồng/kg lợn hơi; đảm bảo tương đương 80% giá bán trên thị trường, đối với lợn nái, đực giống, mức hỗ trợ bằng 1,5 đến 1,8 lần mức nêu trên (theo Nghị quyết của Chính phủ); kinh phí thực hiện từ nguồn ngân sách dự phòng các huyện, thành phố.
2.  Khoanh vùng ổ dịch
- Vùng bị dịch uy hiếp: Trong phạm vi 03 km xung quanh ổ dịch, thực hiện việc tổng vệ sinh, khử trùng tiêu độc liên tục 01 lần/ngày trong vòng 1 tuần đầu tiên; đồng thời theo dõi lâm sàng và lấy mẫu xét nghiệm để xác định vi rút Dịch tả lợn Châu Phi.
 - Vùng giám sát dịch bệnh: Trong phạm vi 10 km xung quanh ổ dịch, thực hiện việc tổng vệ sinh, khử trùng tiêu độc với tần suất 01 lần/tuần liên tục trong vòng 1 tháng kể từ khi có ổ dịch; đồng thời thực hiện việc theo dõi lâm sàng và lấy mẫu xét nghiệm để xác định vi rút Dịch tả lợn Châu Phi.
- Thành lập Tổ, Chốt kiểm soát dịch bệnh, ngăn chặn lợn và sản phẩm của lợn ra, vào ổ dịch, khử trùng toàn bộ phương tiện qua Tổ, Chốt. 
3. Dừng vận chuyển lợn và các sản phẩm lợn
- Nghiêm cấm vận chuyển lợn và các sản phẩm lợn ra, vào vùng dịch, vùng bị dịch uy hiếp và vùng đệm. 
- Đối với lợn trưởng thành hoặc trong trường hợp chủ cơ sở nuôi lợn có nhu cầu giết mổ thì được phép giết mổ dưới sự giám sát của cán bộ thú y với điều kiện kết quả xét nghiệm âm tính với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi. Thịt lợn và sản phẩm thịt lợn chỉ được phép tiêu thụ trong phạm vi vùng bị dịch uy hiếp hoặc vùng giám sát.
4. Quản lý chăn nuôi, an toàn sinh học, tái đàn sau khi hết dịch
- Tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn chăn nuôi an toàn sinh học, thực hành chăn nuôi tốt; xây dựng cơ sở an toàn dịch bệnh.
- Thời điểm tái đàn sau dịch: 30 ngày kể từ khi tiêu hủy lợn hoặc sản phẩm lợn bị nhiễm bệnh và đã thực hiện các biện pháp phòng chống dịch theo quy định.

Dịch tả lợn Châu Phi không lây lan sang người nên yếu tố dịch bệnh ở người sẽ không xảy ra. Người không bị mắc bệnh này nếu vô tình nhiễm phải vi rút gây bệnh Dịch tả lợn Châu Phi. Mặt khác tỉnh Lào Cai chưa xuất hiện bệnh Dịch tả lợn Châu Phi, do vậy giải pháp lúc này là chúng ta phải tuyên truyền để tránh sự hoang mang quá mức cần thiết của người chăn nuôi dẫn đến nhiều hệ lụy khác và người tiêu dùng tiếp tục sử dụng thịt lợn, tiếp tục đưa thịt lợn vào thực đơn các bếp ăn tập thể, nhà hàng, khách sạn, trường học, bệnh viện…., nhất là thịt lợn và sản phẩm của lợn chăn nuôi, sản xuất trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Đồng thời, xử lý nghiêm các trường hợp tuyên truyền sai sự thật về bệnh Dịch tả lợn Châu Phi nhất là các trang mạng xã hội hiện nay theo đúng quy định.